Rzetelność procesu cywilnego w szachu technologii i pozornego postępu (1)

W pomieszczeniu, w którym świadek zeznaje zdalnie, może być jego szef i go instruować.

Rozprawy zdalne, jak się wydaje, na dobre zadomowiły się w polskich sądach. Kołem zamachowym zmian w rozprawach przed sądem była pandemia Covid-19 w 2020 r. Wymusiła na organach publicznych i w społeczeństwie proces głębokiej przemiany, także cyfrowej.

Odnalezienie się w nowej normalności, jak niektórzy zaczęli nazywać świat covidowy i pocovidowy, wymaga jednakże inwestycji w technologie sądowe gwarantujące rzetelność procesu, a ta obecnie może być kwestionowana.

Konieczna pozostaje także zmiana prawa, która uchwyci zmiany w dynamice prowadzonych zdalnie postępowań sądowych, w szczególności dostrzeże umiejętności technologiczne stron postępowania sądowego. Umiejętności te, w tym narzędzia technologiczne, łatwo mogą bowiem wypaczać sprawiedliwość procesu sądowego, co stoi zaś w sprzeczności z art. 45 ust. 1 Konstytucji RP. Bez odpowiednio wyposażonych sal rozpraw oraz bez zapewnienia odpowiedniego przeszkolenia sędziów i sądowego personelu pomocniczego rozpatrzenie sporu na rozprawie zdalnej może nie gwarantować sprawiedliwego procesu.

Mam nadzieję, że moje poglądy będą przyczynkiem do szerszej dyskusji o prowadzonych zdalnie i hybrydowo postępowaniach sądowych.

O istocie prowadzonego w sądzie sporu

Tradycyjnie rozprawy sądowe odbywają się w budynku sądu. Poza nim tylko wówczas, gdy czynności sądowe muszą być wykonane w innym miejscu albo gdy...